نگاهی به تاریخچه این آستان مبارک نشان می‌دهد که هم در عرصه تدوین ساختارهای اداری، چنان که در مندرجات تومار عضدالملک و تومار علیشاهی می‌بینیم و هم در عرصه موقوفات کرامند حرم رضوی، بخش معتنابهی از توزیع و تقسیم مسئولیت‌ها، مربوط به امور زائران و رسیدگی به احوال و نیازهای آن‌ها بوده است. «شربت‌خانه» یکی از بخش‌هایی است که دست‌کم از دوره صفویه به این سو و تا سال ۱۳۰۸ خورشیدی، مسئولیت مهمی را در این زمینه به عهده داشت. برخلاف عنوان آن که به نظر می‌رسد بیشتر مبتنی بر امور مربوط به تهیه و توزیع مواد خوراکی و به ویژه آشامیدنی‌هاست، حوزه فعالیت شربت‌خانه در دو بخش تهیه و نگهداری مواد غذایی و دارویی تمرکز داشت. جالب اینجاست که درآمد موقوفه‌های مشهوری مانند «حمام مهدی ‌قلی‌بیگ» به این امر اختصاص یافته بود. چنان که از اسناد دوره صفویه به بعد برمی‌آید، کارکنان شربت‌خانه حضرتی وظیفه داشتند اولاً نسبت به تهیه و نگهداری انواع چاشنی‌ها، مرباجات، شیرینی‌جات، شکر، آبلیمو و حتی نارنج و همچنین وسایل و مواد اولیه پخت حلوا برای شب‌های جمعه اقدام کنند. این مواد در مناسبت‌هایی که عموماً مربوط به اعیاد و مناسبت‌های مذهبی بود، صرف تهیه شیرینی و شربت برای فقرا و نیازمندان می‌شد. ثانیاً کارکنان شربت‌خانه وظیفه داشتند که امور مربوط به دارالشفای حضرتی را انجام دهند. در واقع، شربت‌خانه حکم داروخانه دارالشفای امام رضا(ع) را داشت. هر چند که پس از دوره صفویه این ارتباط کمتر شد و از سال ۱۱۵۱ هـ.ق(۱۱۱۷ خورشیدی) شربت‌خانه به عنوان بخشی از مجموعه مهمانسرا که در آن زمان به «کارخانجات» مشهور بود، در نظر گرفته شد.